Ustawa o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw – z dnia 13 maja 2016 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 846) wprowadza doniosłe zmiany w prawie podatkowym.
Ustawodawca wprowadził bowiem do polskiego porządku prawnego klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania (Ordynacja Podatkowa) oraz klauzulę nadużycia prawa (Ustawa o podatku od towarów i usług).
Wedle ustawodawcy nowe regulacje uszczelnią system podatkowy w Polsce.
Warto zatem wiedzieć w jaki sposób ustawodawca definiuje pojęcie „unikanie opodatkowania”. Mianowicie, unikanie opodatkowania to:
- czynność dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny,
- w sytuacji określonej wyżej skutki podatkowe czynności określa się na podstawie takiego stanu rzeczy, jaki mógłby zaistnieć, gdyby dokonano czynności odpowiedniej,
- za odpowiednią uznaje się czynność, której podmiot mógłby w danych okolicznościach dokonać, jeżeli działałby rozsądnie i kierował się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej,
- sposób działania uznaje się za sztuczny, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że nie zostałby zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.
Zastosowanie powyższej klauzuli ma polegać na wydaniu decyzji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sprawie ustalenia lub określenia prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego za dany rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy albo wydania innej decyzji dotyczącej rozliczenia podatnika za oznaczony okres rozliczeniowy, jeżeli w tej decyzji zostanie zastosowana klauzula.
Co istotne, zainteresowane podmioty będą mogły skorzystać z tzw. Opinii zabezpieczającej. Jej koszt wynosi 20 tys. zł, a opinia taka będzie mogła zostać wydana, w sytuacji gdy minister finansów uzna, że przedstawione we wniosku okoliczności nie stanowią unikania opodatkowania.
Z kolei, jeżeli chodzi o klauzulę nadużycia prawa wprowadzoną do Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.) to brzmi ona następująco:
- przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy,
- w przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w ust. 1, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa.
Czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 UoVAT, to czynności podlegające opodatkowaniu VAT, do których zaliczamy: odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Ustawa o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw – z dnia 13 maja 2016 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 846), z wyjątkami, ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, a zatem z dniem 15 lipca 2016 roku.
W razie potrzeby sporządzenia wniosku do ministra finansów o wydanie opinii zabezpieczającej, a także w razie jakichkolwiek pytań związanych z omawianymi w niniejszym artykule kwestiami natury podatkowej, prosimy o kontakt z naszą Kancelarią.
Adwokat Grzegorz Mania